Từ mockup là một cụm từ phổ biến mà có lẽ ai cũng đã được nghe nhiều trong lĩnh vực Graphic Design, đặc biệt là trong toàn bộ quá trình thiết kế của các công ty lớn. Thế nhưng để có thể hiểu đúng mockup là gì thì lại ít ai có thể tự tin được. Hơn nữa, vai trò của mockup trong việc tạo lập và sản xuất ra các sản phẩm kinh doanh của các thương hiệu là gì? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn đọc làm sáng tỏ các vấn đề này về mockup.
Mockup là gì?
Mockup (hay mock-up) được dịch sang tiếng Việt có nghĩa là mô hình thu nhỏ, là một hình ảnh mô phỏng mẫu thiết kế của designer dưới dạng file vector hoặc file PSD được thiết kế sẵn. Mockup thường được đưa vào trong sử dụng để trình diễn, giảng dạy, đánh giá các thiết kế, quảng bá hay các mục đích khác.
Một mockup chính là một nguyên mẫu cho phép thử nghiệm thiết kế và cung cấp ít nhất là một phần chức năng của hệ thống. Mẫu Mockup sẽ xuất hiện ở khắp mọi thiết kế các sản phẩm đa dạng, từ các loại ấn phẩm văn phòng như namecard, folder, bộ để nhận diện thương hiệu, website, banner, standee,… cho đến những nội thất lẫn kiến trúc nhà cửa,… tạo cảm giác như thật theo một cách sống động cho người xem.
Thông thường, mockup sẽ được xây dựng để mô phỏng ý tưởng chung trên các sản phẩm ở thực tế, để người thiết kế có được thông tin phản hồi từ các người dùng. Phương pháp này sẽ giúp tiết kiệm nhiều thời gian và tiền bạc trong việc thử nghiệm thiết kế. Không những là vậy, việc hình dung dễ dàng hơn sẽ giúp tìm thấy điểm không đúng trên thiết kế, sửa chữa, thay đổi cho nó nhanh hơn.
Với xu hướng trong thời đại thương mại điện tử và thương hiệu kỹ thuật số hiện đại ngày càng phát triển, các nhà thiết kế sẽ luôn phải trang bị một bộ mockup độc đáo làm vũ khí của chính họ. Hiện nay, mockup bộ nhận diện thương hiệu vẫn đang được sử dụng nhiều và phổ biến nhất. Ngoài ra, mockup cũng còn có nhiều ưu điểm và vai trò khác được liệt kê ngay dưới đây.
Phân loại Mockup
Dựa vào đặc điểm tính chất, chúng ta có thể chia mockup thành 3 loại khá cơ bản: Mock-up ấn phẩm, Mock-up kỹ thuật số và các Mock-up trong ngành sản xuất Công nghiệp.
Mockup ấn phẩm
Chính là một loại mockup mô phỏng những sản phẩm để in ấn, bao gồm các loại mockup banner, logo, bìa báo, bộ nhận diện các thương hiệu, poster, áo thun,…
Mockup kỹ thuật số
Là các kiểu mockup được biểu hiện thông qua một phần mềm về tin học, ví dụ như giao diện website, giao diện phần mềm, ứng dụng,… Loại mock-up như thế này rất dễ bị sao chép, nên đòi hỏi có được một quy trình bảo mật chặt chẽ.
Mockup trong các ngành sản xuất công nghiệp
Thuật ngữ Mockup hiện nay được sử dụng đầu tiên và sát nghĩa nhất là sẽ thông qua hoạt động sản xuất công nghiệp. Đây là một loại mockup được coi là bản demo sản phẩm, bản thử nghiệm để có thể đánh giá, kiểm tra trước khi sản xuất hàng loạt theo những quy trình. Ví dụ như là một mẫu xe mới, mẫu nón bảo hiểm, con chuột máy tính,…
Phân biệt mockup với các khái niệm khác
Trong thiết kế, Mockup thực sự thường bị rất nhiều designer nhầm lẫn với các khái niệm như là Wireframe hay Prototype.
| Wireframe | Mockup | Prototype | |
| Khái niệm | Bản phác thảo nhanh để cung cấp nội dung về các bố cục và cấu trúc của bản thiết kế | Một thiết kế mẫu để giúp người dùng hình dung được các yếu tố thẩm mỹ và chức năng sản phẩm theo một cách trực quan hơn | Bản thiết kế mẫu thật hoàn chỉnh về thẩm mỹ và có thể cho phép khách hàng tương tác thật cơ bản với sản phẩm |
| Mục đích | Tạo ra được bản mô phỏng về bố cục, cấu trúc trước khi bổ sung thêm vào yếu tố thẩm mỹ và tương tác. | Tạo điều kiện cho các khách hàng hình dung được hình ảnh và chức năng của sản phẩm, để có thể cùng thống nhất ý tưởng thiết kế về thẩm mỹ | Để thu thập các phản hồi của khách hàng về sản phẩm mẫu hoàn thiện tốt nhất trước khi đi vào sản xuất. |
| Kết quả đạt được | Bản thảo về UI cấu trúc, luồng thao tác và các nhóm cấu trúc của UI trên website. | Bản thiết kế với các yếu tố về thẩm mỹ khá hoàn chỉnh. Ở đây sẽ bao gồm cả các sản phẩm đồ họa trực quan như là mô hình máy bay, danh thiếp, túi xách… | Trong các sản phẩm UI, UX, khách hàng có thể sẽ thao tác vật lý và sử dụng website một cách cơ bản |
| Thời gian bỏ ra | Thấp | Trung bình | Cao |
Vai trò của Mockup ở trong thiết kế
Để thiết kế ra được một sản phẩm, các bước thường tuân theo một quy trình như sau:
- Xác định được chiến lược và tầm nhìn
- Nghiên cứu và thực hiện phân tích trị trường mà sản phẩm phục vụ
- Lên ý tưởng, chủ đề về thiết kế
- Thi công thiết kế
- Tạo bản mẫu mockup
- Tạo mẫu Prototype
- Kiểm tra và tổng duyệt
- Phát hành sản phẩm
Nằm ở vị trí gần cuối của toàn bộ quy trình thiết kế sản phẩm, nhưng nó lại là một trong những công đoạn đầu tiên khi các designer cần bắt tay vào thiết kế. Chính vì thế Mockup cũng nắm vai trò quan trọng trong việc thống nhất ý tưởng thiết kế một cách trực quan hơn đến khách hàng. Điều này cũng giúp các công đoạn tiếp theo được hoàn thiện và được vận hành một cách dễ dàng hơn trong thời điểm trước khi xuất ra sản phẩm cuối cùng.
Lấy ví dụ là khi bạn cần thiết kế một banner quảng bá đặt trong sự kiện ra mắt một sản phẩm mới, sau khi đã có file thiết kế, bạn muốn biết liệu rằng các hình ảnh, màu sắc, font chữ trong banner này khi nó xuất hiện trong một sảnh lớn đông người sẽ trông như thế nào, có nổi bật và gây chú ý không, bạn cũng sẽ cần xem các mẫu mockup do nhà thiết kế làm sẵn. Trong mockup thì sẽ có bối cảnh cụ thể của sự kiện và có thể “ướm thử” mẫu banner của bạn vào.
Dựa vào các kiểu mẫu mockup này, doanh nghiệp hay thương hiệu có thể phần nào thực hiện đánh giá được hiệu quả nhất định của các mẫu thiết kế và từ đó có định hướng chỉnh sửa, thay đổi phù hợp nhất trước khi tiến hành in ấn . Và cũng vì lý do có thể dễ dàng chỉnh sửa, thay đổi như vậy mà các mẫu mockup cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm được khá nhiều thời gian lẫn cả chi phí cho việc thiết kế các ấn phẩm truyền thông.
Ngoài ra, nếu như bạn là đơn vị chuyên thiết kế, thi công, sản xuất ra các sản phẩm cho khách hàng của mình thì mockup sẽ giúp các bạn cung cấp các sản phẩm một cách trực quan hơn, đẹp đẽ hơn và dễ khiến khách hàng hài lòng hơn.
Trực quan cho các bên liên quan
Các mẫu mockup sẽ được xem như một cầu nối giúp định hướng và liên kết ở giữa đơn vị thiết kế và khách hàng của mình trong việc thiết kế chuyên nghiệp, đặc biệt là đối với những sản phẩm phức tạp như đồ nội thất, backdrop, bản vẽ nhà,… Chi tiết hơn, sau khi có một mẫu thiết kế phẳng đã được chấp thuận, các nhà thiết kế sẽ có thể tạo ra mockup mô phỏng để dễ dàng thể hiện khả năng trình bày của nó trong một bối cảnh cụ thể.
Ví dụ: Bạn sẽ cần một standee đặt trong sự kiện ra mắt sản phẩm mới. Sau khi bạn xem qua file thiết kế phẳng, bạn muốn biết rằng liệu thiết kế standee này khi xuất hiện trong một sảnh lớn khá đông người sẽ như thế nào, có nổi bật và gây được chú ý không? Hãy thực hiện yêu cầu thiết kế lên mẫu mockup. Trong mockup thì sẽ có bối cảnh cụ thể (đèn chiếu sáng, màu sắc về kiến trúc, không gian đặt thiết kế,…) và ướm thử các mẫu standee của bạn vào.
Dễ dàng sửa đổi
Có một độ trung thực từ trung bình đến cao, mockup phản ánh các lựa chọn để thiết kế như bố cục, phân bố màu, kiểu chữ, hình ảnh, biểu tượng và điều hướng cùng không khí chung của sản phẩm có hài hòa với nhau không.
Vì thế, mockup sẽ có thể giúp thể hiện các vấn đề phát sinh rõ ràng trên giấy, nhất là đối với những vấn đề đụng độ màu hoặc các loại sai phạm cỡ nhỏ hơn. Không những vậy, bạn cũng sẽ dễ dàng thực hiện các sửa đổi trên bản mockup hơn hẳn với các giai đoạn sau này.
Làm tăng sự cuốn hút cho thiết kế, dễ khiến khách hàng hài lòng
Mockup cũng giúp đem lại cái nhìn tổng thể gọn gàng đẹp mắt, đó là những điều mà khách hàng rất ưa thích. Thường thì mockup sẽ phác họa ra bối cảnh hoàn hảo nhất mà sản phẩm sẽ được đặt vào, nên vừa đạt được tính thẩm mỹ và lẫn tính chân thật.
Ngoài ra, nếu như bạn là đơn vị chuyên thiết kế, thi công, sản xuất ra các sản phẩm cho khách hàng của mình thì mockup sẽ giúp bạn có thể vẽ cho khách hàng một thiết kế đẹp mắt và dễ thuyết phục họ hơn.
Tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí
Thông qua thực hiện mockup, doanh nghiệp có thể phần nào đánh giá được hiệu quả nhất định riêng của các mẫu thiết kế và có định hướng để chỉnh sửa, thay đổi phù hợp trước khi tiến hành in ấn, thi công. Điều đó cũng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm được cho mình khá nhiều thời gian lẫn chi phí.
Thể hiện một sự chuyên nghiệp của người thiết kế
Mockup cũng sẽ giúp thể hiện phong cách làm việc chuyên nghiệp của bạn. Mock-up được sinh ra chủ yếu để thu thập phản hồi từ nhiều người dùng. Khi dịch vụ thiết kế của các bạn chuyên nghiệp thì khách hàng cũng sẽ ấn tượng hơn và sẽ có khả năng quay lại cao hơn. Tùy thuộc vào từng sản phẩm thiết kế của bạn mà mockup có các loại như là áo thun, logo, poster, name card, bảng hiệu,…
Vì sao cần phải hiểu về mockup?
Một lần nữa cần phải khẳng định chắc chắn rằng Mockup giữ vai trò hết sức quan trọng trong các quy trình thiết kế cho một sản phẩm hay một website. Hiểu được về những lợi ích của Mockup, bạn sẽ có thể đem lại nhiều lợi thế cho bản thân. Những lợi ích này sẽ bao gồm:
- Thử nghiệm thiết kế một cách dễ dàng hơn: Với mockup hay với các mô hình giả lập, ta có thể dễ dàng thay đổi, thử nghiệm về các cách kết hợp chủ đề và bố cục khác nhau cho đến khi bạn chọn được một thiết kế hoàn toàn ưng ý. Các thao tác kiểu này không mất nhiều công sức, hoàn toàn sẽ có thể làm việc trên phần mềm thiết kế.
- Hình dung thiết kế thêm trực quan hơn: Với khả năng có thể cho phép bạn hình dung thiết kế của sản phẩm thực tế cuối cùng cũng sẽ như thế nào, mockup giúp cho các designer dễ dàng khám phá và thử các kết hợp mới cho đến khi bạn hoàn thiện thiết kế lý tưởng.
- Tiết kiệm chi phí: Nếu không có tồn tại Mockup, mỗi lần muốn quan sát sản phẩm ở trong thực tế, designer đều phải làm ra một mô hình kiểu mẫu. Ví dụ như: tạo 1 website lên để có thể quan sát, thử vận hành, hay phải thử in hình thiết kế cho một mẫu áo để có thể phân tích…Điều này cũng đòi hỏi một chi phí không hề nhỏ cho tài nguyên, nhân lực hay là cả thời gian của doanh nghiệp.
- Tăng năng suất: Với việc tiết kiệm về thời gian, dễ dàng thay đổi ý tưởng, chủ đề để thiết kế, không có gì lạ khi Mockup làm năng suất lao động riêng của doanh nghiệp tăng cao. Quá trình để làm việc trong đội ngũ, cũng như trao đổi khách hàng cũng sẽ được tối ưu thời gian, đặc biệt chính là mỗi khi sửa chữa và chỉnh sửa.
Chắc chắn với các lợi ích mà to lớn mà mockup đem lại, bạn cũng sẽ cần có một sự quan tâm, công sức để tìm hiểu và làm chủ về mockup. Bạn sẽ có thể dễ dàng làm vừa lòng khách hàng của mình hơn, thực sự trở thành một designer chuyên nghiệp hơn.
Quy trình tạo một file Mockup đơn giản cho người mới bắt đầu
Sau đây, bài viết sẽ hướng dẫn bạn làm mockup in logo của mình lên trên một chất liệu giấy bất kì. Nếu bạn muốn biết logo của mình sau khi bạn in trên nền giấy sẽ như thế nào trước khi thực nghiệm thì các bạn có thể làm theo cách làm mockup dưới đây .
Bước 1: bước đầu tiên cũng là bước đơn giản nhất là sẽ cần vào thanh tìm kiếm của Google.
Bước 2: Gõ và tìm các mockup bạn cần
Tùy vào các mục đích và sản phẩm thiết kế bạn cần làm là gì để tìm mockup cho phù hợp. Một số các ví dụ thường sử dụng nhiều như mockup là túi giấy, mockup namecard, mockup áo thun,…
Trong bài viết thì sẽ in lên giấy xem logo của mình thực tế sẽ như thế nào nên ví dụ sẽ tìm từ khóa “logo mockup on paper”. Nếu các bạn muốn in lên một chất liệu nào khác thì gõ từ khóa tương tự như thế. Ví dụ: on wood (trên mặt gỗ), on desk (trên mặt bàn làm việc),…
Bước 3: Lướt qua các lựa chọn mà trang Google đưa ra và tìm một trang nào đó free để bắt đầu tiến hành tải về máy. Tuy hơi mất thời gian để có thể tìm kiếm nhưng nếu chịu khó thì bạn sẽ tìm được rất nhiều mẫu đẹp.
Bước 4: Chọn một kiểu mockup phù hợp với yêu cầu của bạn và tìm cách để download chúng với độ phân giải cao nhất.
Bước 5: Với file mockup vừa mới tải về, hãy ném chúng vào phần mềm Photoshop. Chú ý rằng khi giải nén sẽ có 3 file, bạn hãy chọn file.psd.
Bước 6: Tiếp theo chính là việc đưa logo của mình vào file mockup
Hãy ấn đúp chuột vào nút Layer Smart Object, thường có tên là “Place your design here” hoặc “Placeholder“, phần mềm Photoshop sẽ mở ra một file mới ngay lập tức, có các hình ảnh demo sẵn.
Nhiệm vụ của chúng ta chính là ném file PNG của logo vào thay thế cho các hình demo sẵn của mẫu mockup đó rồi co kéo căn chỉnh logo sao cho thật hợp lý trước khi Save. Khi đã ưng ý, hãy chọn mục FILE > Save. Lưu ý: phải là file PNG.
Sau khi chọn Save xong, các bạn quay trở lại ở file đầu tiên của mockup là thấy sự thay đổi hoàn toàn, logo của các bạn đã được làm đẹp một cách tự động.
Bước 7: Phối màu, cắt chỉnh hình, chọn thay đổi filter,… sửa đổi tùy ý trước khi xuất file
Các bạn sẽ có thể chỉnh màu sắc, kích thước và các hiệu ứng đã có sẵn cho mockup thêm phần sinh động và chân thực.
Bước 8: Xuất file
Và đây là kết quả sau khi mình xuất file, mọi người thấy thế nào?
Đây là cách làm đơn giản nhất nhưng nếu nhữ bạn tận dụng nhiều mockup có sẵn trên Google nhiều quá thì cũng khiến bản thân lười sáng tạo và sẽ ít chủ động tạo sự độc đáo, ấn tượng. Nhiều trường hợp lại khiến thiết kế trở nên kém thực tế.
Lời khuyên để tạo dựng mockup một cách thành công
Dưới đây sẽ là một số lời khuyên của những người thiết kế kỳ cựu cho các bạn có cái nhìn tổng quan hơn khi sử dụng mockup.
Nên nhìn cụ thể và thêm thực tế về sản phẩm thiết kế của bạn trong môi trường thực
Khi thiết kế về một sản phẩm, bạn cần hình dung xem chúng như thế nào khi được đem ra sử dụng ngoài đời. Bạn có thể tự đặt ra những câu hỏi như: Chất liệu là gì? Ai sẽ có thể là người mua sản phẩm? Tại sao họ lại chọn bạn thay vì bạn chọn đối thủ? Ngoài ra, cũng nên chú ý quan tâm đến hành vi mua hàng, sở thích, tính trung thành riêng của khách hàng,… đối với sản phẩm.
Hãy để cho bản mockup trở nên nổi bật nhất
Trong bối cảnh ở trên mock-up, thiết kế của bạn phải là tâm điểm của tất cả mọi sự chú ý. Ngoài ra, trong lúc trình bày bản mockup với các khách hàng cũng đừng để những yếu tố khác chiếm lấy nhiều spotlight mô hình của bạn. nếu trưng bày mockup trên một được chiếc bàn rực rỡ, mẫu mockup của bạn cũng sẽ vô tình chìm nghỉm mà chả ai chú ý tới.
Tránh sử dụng các hình ảnh minh họa được tìm từ Google
Mockup sẽ thường phải được trình bày trong một bối cảnh nào đó để có thể thể hiện tính thực tiễn của sản phẩm, được hiểu như trong các môi trường giả lập. tuy nhiên, đừng bởi vì tính xuề xòa hay deadline đang tới gần mà tìm kiếm vội vã thêm một bối cảnh trên Google hay bất kỳ công cụ tìm kiếm nào. Điều đó cũng sẽ làm giảm tính chân thật vì thực tế không có các môi trường nào giống nhau.
Sử dụng nhiều những cách sắp đặt, đề hình nền thích hợp cho bản mockup
Hãy hình dung việc thiết kế của bạn trong bối cảnh màu sắc khác nhau. Ví dụ như là một tấm poster đặt trên một bức tường sặc sỡ hay tường xi măng,… Điều này cũng có thể giúp diễn đạt rõ hơn ý tưởng bạn sẽ muốn truyền tải từ bản mockup. Đồng thời có thể tạo ra được nhiều phiên bản màu sắc phù hợp với những bối cảnh khác nhau.
Hi vọng bài viết đã giúp bạn hiểu được đúng mockup là gì. Chúc bạn vận dụng tốt mockup trong việc tạo lập và sản xuất ra các sản phẩm kinh doanh của thương hiệu mình.