Sự kiện Facebook đổi tên gọi thành Meta trong năm 2021 thực sự đã tạo nên cơn sốt thu hút nhiều sự quan tâm đối với khái niệm Metaverse. Metaverse đã và đang dần tạo một bước ngoặt đáng kể khi ứng dụng công nghệ AI để tạo ra thế giới ảo nơi mà những con người có thể giao tiếp và tương tác như một thế giới ngoài đời thực. Vậy cụ thể Metaverse là gì, có những dự án Metaverse nào nổi bật, bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết.
Khái niệm, nguồn gốc của Metaverse
Metaverse là gì?
Mặc dù hiện nay chưa có khái niệm thống nhất về Metaverse nhưng bạn vẫn có thể hiểu như sau: Metaverse (hay còn được gọi vũ trụ ảo) là một loại không gian kỹ thuật số được tạo ra nhờ mạng Internet và các ứng dụng công nghệ như thực tế sẽ giúp tăng cường (AR), thực tế ảo (Virtual Reality – VR), … Nhờ đó, công nghệ Metaverse cho phép người dùng sẽ có thể tương tác và có các loại trải nghiệm chân thực như ngoài thực tế.
Khi Metaverse hiện nay được tạo điều kiện để phát triển sẽ tạo ra một không gian thực sự trực tuyến tương tác đa chiều cho người dùng, điều mới mà các công nghệ hiện tại chưa đáp ứng được. Thay vì sẽ chỉ đơn thuần xem các nội dung kỹ thuật số, người dùng ở trong Metaverse sẽ có thể khám phá không gian cả đa chiều của thế giới kỹ thuật số ảo.
Metaverse hiện nay được cấu thành bởi 2 phần: Meta và Verse trong đó:
- Meta: Meta hiện nay là một tiền tố dùng để miêu tả những thứ vượt trội hơn, toàn diện hơn
- Verse: Verse là một cách viết ngắn gọn của Universe – vũ trụ
Như vậy Metaverse sẽ được dùng để nói về những vũ trụ toàn diện hơn, vượt trội hơn hẳn so với vũ trụ mà chúng ta đang sống. Metaverse hiện nay còn được gọi là vũ trụ ảo.
Vũ trụ ảo chính là mạng lưới tích hợp của các thế giới 3D ảo. Chúng ta sẽ có thể truy cập vào những thế giới này thông qua bộ một headset thực tế ảo (VR). Người dùng cũng sẽ điều hướng trong metaverse bằng cách có thể chuyển động mắt, bộ điều khiển theo phản hồi hoặc đọc các câu lệnh. Bộ headset sẽ có thể khiến người dùng đắm chìm, từ đó họ cảm thấy được ngay cả sự hiện diện của mình. Điều này là nhờ hiện có những cảm giác về giác quan giống y như thật, như là bạn đang ở trong một vũ trụ ảo.
Metaverse được rất nhiều những ông lớn công nghệ quan tâm. Có lẽ sẽ chỉ vài năm nữa thôi, metaverse sẽ được sử dụng và chấp nhận trên quy mô rộng rãi. Công ty Facebook hiện nay đã đổi tên thành Meta, một lời khẳng định, cam kết rằng công ty này hiên sẽ theo đuổi metaverse lâu dài. Cùng với công ty Facebook, nhiều công ty công nghệ cũng đang đổ nhiều tiền bạc và nguồn nhân lực để phát triển metaverse.
Sự kiện bùng nổ nổi bật của Metaverse
Trước đây thì chúng ta vẫn nghe nhắc nhiều đến các khái niệm như là trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), tuy nhiên đó vẫn chỉ thực sự là những công nghệ rời rạc và hơi xa vời với đa số nhiều người tiêu dùng. Tuy nhiên, đến tháng 10 năm 2021, sự kiện về các thương hiệu đình đám là Facebook đưa ra những thông báo về việc đổi tên cùng với chiến lược phát triển mới gần đây đã gây sự chú ý của toàn thế giới.
Cụ thể, tại địa điểm hội nghị Connect 2021 của facebook vào tháng 10, Mark Zuckerberg, hiện nay đã công bố thay đổi tên công ty thành công ty Meta, với trang web mới đã được đặt tên là “một công ty công nghệ xã hội”.
Facebook hiện nay đã mạnh mẽ tuyên bố rằng “Với Metaverse, chúng ta cũng sẽ có thể hiện thực hóa mọi thứ mà có thể tưởng tượng sẽ được như gặp gỡ với bạn bè và gia đình, cũng như là làm việc, học hỏi, vui chơi, mua sắm, sáng tạo – cùng với có thêm những trải nghiệm hoàn toàn mới không thể thực sự phù hợp với cách chúng ta nghĩ về máy tính hoặc với điện thoại ngày nay,…
Trong tương lai này, chúng ta cũng sẽ có thể di chuyển tức thời dưới dạng ảnh kiểu ba chiều để có mặt tại văn phòng mà không cần phải đi làm, tham gia vào một buổi hòa nhạc với những người bạn bè hoặc trò chuyện trong phòng khách cùng bố mẹ “. Điều này cũng đã tạo nên một bước ngoặt đáng kể, khiến cho các nhà đầu tư, các công ty và tập đoàn lớn chú ý quan tâm nhiều hơn đến việc thay đổi mô hình thực tế kinh doanh để tìm cách thích nghi với tốc độ tăng trưởng của các mô hình công nghệ.
Nguồn gốc cũng như các đặc điểm nổi bật của Metaverse
Metaverse hiên nay chỉ mới phát triển mạnh mẽ trong thời gian gần đây. Tuy nhiên ở trong thực tế, ý tưởng về “vũ trụ kỹ thuật số” này hiện tại đã xuất hiện từ rất lâu rồi. Nguồn gốc của Metaverse đã được xuất phát từ tác phẩm của nhà văn Neil Stephenson. Trong chỉ phạm vi một quyển tiểu thuyết khoa học viễn tưởng được xuất bản vào năm 1992 có tên là Snow Crash, Stephenson đã sử dụng một thuật ngữ Metaverse nhằm mô tả các loại thiết bị kế thừa thực tế ảo dành cho Internet.
Cuốn tiểu thuyết hiện đại này đã đặt nền móng cho sự phát triển của Metaverse trên thế giới ngày nay với ứng dụng của hàng loạt công nghệ cực kỳ tiên tiến, nơi mà con người hiện tại có thể tự tạo nên một thế giới mới với hệ thống quy tắc chuẩn mực khác biệt hoàn toàn mới.
Những đặc điểm tiêu biểu cần phải nắm của Metaverse:
- Immersion: Metaverse sẽ cho phép người dùng được đắm chìm hoàn toàn vào một không gian thế giới ảo mới với tính chân thực cực kỳ cao so với thế giới thực tế.
- Openness (Tính mở): Thể hiện rằng Metaverse có thể cho phép người dùng kết nối nhanh chóng để tham gia vào hoặc ngắt kết nối để rời khỏi ngay bất kỳ lúc nào.
- Sustainability: Metaverse hiện tại có khả năng duy trì và liên tục 24/24 các dịch vụ hay các hệ sinh thái ở trong đó.
- Economic System: Đây là điểm đặc trưng bậc nhất của Metaverse, trong đó nhiều người dùng có thể di chuyển các tài sản giữa các thế giới ảo và thế giới đời thực một cách dễ dàng. Ngoài ra thì những người dùng cũng có khả năng tích lũy và khả năng gia tăng tài sản cho mình.
Tiềm năng phát triển ngày nay của Metaverse
Eric Hazan, tác giả của một báo cáo có tên “Value Creation in the Metaverse”, cho rằng metaverse thực sự sẽ đem lại nhiều giá trị kinh tế. Khách hàng hiện tại sẵn sàng sử dụng các công nghệ mới, các công ty thì chú ý đầu tư mạnh mẽ vào metaverse, các loại nhãn hàng thử nghiệm metaverse đều hiện tại nhận được những phản hồi tích cực.
Dự đoán rằng cho đến năm 2030, metaverse có thể tạo ra được khoảng 5 nghìn tỷ, tương đương với nền kinh tế của Nhật Bản. Đây cũng chính là một thị trường rất tiềm năng cho các startup.
Về sự phát triển theo chiều hướng kinh tế – xã hội nói chung, metaverse sẽ là nền tảng đem đến một cơ hội mới để cung cấp các dịch vụ công như lĩnh vực giáo dục, y tế, tạo ra công việc mới và cũng giúp quy hoạch các không gian công cộng. Những điều này hiện tại đang thực sự xảy ra. Ví dụ như các đơn vị chính quyền Seoul lên kế hoạch dành ít nhất 32 triệu đô dành riêng cho hệ sinh thái metaverse để cải thiện các dịch vụ phù hợp của thành phố, đồng thời cũng để có thể lên kế hoạch, quản lý và hỗ trợ du lịch ảo.
Thách thức to lớn nhất là vấn đề nhân lực, đảm bảo cho các nhân lực cho các dịch vụ công có đủ kiến thức, kỹ năng để có thể hiện thực hóa nhanh chóng những tiềm năng này.
Các ứng dụng phổ biến hiện nay của Metaverse trong cuộc sống
Nhận thấy được vai trò và tầm quan trọng cũng như giá trị của Metaverse, hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp đã và đang ứng dụng nền tảng công nghệ này để phục vụ nhu cầu đa dạng của khách hàng. Dưới đây cũng chính là một số ứng dụng điển hình của Metaverse à các bạn không thể bỏ qua:
Thể thao và giải trí
Tại một công ty phát triển game tên là Unity, Peter Moore đã có thể cho ra mắt nền tảng tên là Unity Miracast. Nền tảng công nghệ này giúp phản chiếu những môn thể thao chuyên nghiệp ở ngay chế độ 3D trong thời gian thực (real time).
Trong đó, máy ảnh cũng sẽ chụp các vận động viên đang thi đấu trên sân và loại các dữ liệu này được sử dụng nhằm tạo ra các cặp song sinh ở ngay trên nền tảng kỹ thuật số. Từ đó, người dùng thực sự có thể xem trực tuyến các buổi phát sóng 3D được ghi hình các trận thi đấu thể thao giải trí.
Chăm sóc sức khỏe
Trong lịch sử, các chuyên gia bác sĩ chính là những người đầu tiên sử dụng công nghệ AR để có thể hợp tác. Ví dụ như tai nghe công nghệ thực tế hỗn hợp của Microsoft cho phép các bác sĩ phẫu thuật ở mọi nưi trên toàn cầu cộng tác và hỗ trợ nhau trong ngay cả các quy trình tiến hành phẫu thuật cho các ca bệnh đang khó cần chuyên môn cao.
Cụ thể, các chuyên viên bác sĩ phẫu thuật có thể sử dụng thiết bị HoloLens của Microsoft chỉ bằng cử chỉ tay và lệnh thoại để có thể hiển thị hình ảnh 3D từ quá trình quét, truy cập được vào dữ liệu của bệnh nhân cũng như liên lạc với các chuyên gia khác.
Ứng dụng ở trong giáo dục và đào tạo
NASA đã có thể sử dụng công nghệ AR và VR trên trạm vũ trụ nhằm điều khiển từ xa các thiết bị robot hoặc hoàn thành những nhiệm vụ bảo trì với sự hỗ trợ của công nghệ AR.
Trong một loại dự án cụ thể, phi hành gia Scott Kelly đã sử dụng chiếc tai nghe về Microsoft HoloLens tiến hành đào tạo ISS và chuẩn bị được cho các nhiệm vụ trong tương lai. Trong thời gian những cuộc thử nghiệm này, một thành viên thực hiện kiểm soát cả sứ mệnh trên Trái Đất đã truyền trực tiếp trường nhìn của chuyên gia Kelly qua tai nghe. Đồng thời thành viên này ngay lúc đó cũng vẽ những hình ảnh được hiển thị dưới dạng 3D ở ngay trên màn hình HoloLens của phi hành gia.
Các dự án về Metaverse nổi bật hiện nay
Giai đoạn thời điểm gần đây chứng kiến sự bùng nổ của rất nhiều dự án Metaverse, đặc biệt đó là trong lĩnh vực game. Một số cac dự án nổi bật có thể kể tới như:
Dự án Fortnite
Epic Games hiện được biết đến là một trong những công ty lớn nhất và cũng mạnh nhất trên thị trường game và Metaverse hiện nay. Fortnite hiện đã thu hút được hơn 10 triệu người đăng nhập để xem các DJ Marshmello tổ chức một buổi hòa nhạc ảo ở ngay trong trò chơi. Ở đó người chơi cũng sẽ chỉ thấy 99 người khác đang tham gia trực tuyến.
Hiện nay các thời điểm trận đấu trong trò chơi Fortnite vẫn còn hạn chế và các công nghệ để có thể thu thập hàng triệu người cùng lúc ở trong một không gian ảo vẫn chưa thực sự sẵn sàng. Tuy nhiên thì dự án Fortnite cũng đã có khả năng tập hợp và cũng đoàn kết người chơi trên nền tảng, đây sẽ là một cơ sở vững chắc để Fortnite sẽ ngày càng phát triển hơn nữa trong mảng game và Metaverse.
Dự án The Sandbox
The Sandbox (Đồng SAND coin) chính là một thế giới ảo dựa trên công nghệ Blockchain đã được xây dựng từ năm 2018 . The Sandbox cho phép người dùng game có thể tạo, xây dựng, mua và bán các tài sản ở thế giới kỹ thuật số dưới dạng một trò chơi.
Bằng cách kết hợp lại nguồn sức mạnh của các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) và cùng các mã thông báo không thể thay thế (NFT), Sandbox tạo ra được một nền tảng phi tập trung dành cho một cộng đồng chơi game rất lớn mạnh. Những nhà sáng lập của dự án The Sandbox cũng chính là những người tiên phong nhất về trò chơi Blockchain và chủ đề thế giới Metaverse khi họ bắt đầu tham gia vào các lĩnh vực này từ thời điểm rất sớm.
The Sandbox cũng nổi tiếng rất thú vị vì có thể tạo ra các trò chơi ở bên trong Metaverse của chính nó. Người dùng Sandbox đã được trao khả năng để tạo nội dung dưới dạng NFT thông qua các công cụ VoxEdit. Các nội dung 3D sẽ được tạo ra sau đó sẽ có thể được bán hoặc tải lên trên nền tảng VoxEdit. Không gian tự do như thế này hoàn toàn để tạo, chơi và phương pháp kiếm tiền này đã giúp Sandbox trở thành một trong những dự án về thế giới Metaverse NFT tốt nhất hiện đang có trên thị trường.
Dự án Decentraland
Decentraland (MANA coin chính là đồng tiền giao dịch) là một nền tảng VR hiện được hỗ trợ bởi Ethereum. Decentraland cho phép các bạn tạo ra một nền kinh tế ảo tương tự như ở ngoài đời thực dựa trên các token. Trên mảnh đất ảo này, bạn sẽ có thể tùy ý sáng tạo hay thực hiện xây dựng bất cứ thứ gì mà bạn muốn
Dự án Bit Country (NUUM)
Bit.Country & Metaverse Network chính là một nền tảng và hệ sinh thái Blockchain riêng dành cho các siêu vũ trụ ảo, trò chơi và các ứng dụng giúp phân tán do chính người dùng tạo ra. Những người như là vị trí quản lý cộng đồng, những người có tầm ảnh hưởng, người nổi tiếng, và các cá nhân đều có thể nhanh chóng tạo ra những siêu vũ trụ của riêng họ cho các vị trí thành viên, người hâm mộ, người theo dõi, gia đình cũng như là với bạn bè của họ.
Có thể thấy, với các dự án này người dùng có thể bắt đầu Metaverse của chỉ riêng mình. Nếu bạn thích, bạn thực sự sẽ có thể tự mình làm ra và đây cũng chính là một trong những nền tảng cho phép bạn làm điều đó.
Một điểm đặc biệt khác nữa đó là Bit Country tập trung nhiều về các chủ đề phòng phú liên quan đến Economy (Kinh tế) như: Xây dựng một cơ sở hạ tầng, mua bán trao đổi các vật phẩm NFT…. Người dùng sẽ có thể sở hữu những tài sản mà họ đã có công tạo dựng, sau này nếu không làm nữa thì tất cả vẫn ở đó. Kể cả với trường hợp Bit Country mà không còn thì bạn vẫn có thể đem được những tài sản của bạn đi bán ở các chợ NFT khác.
Ngoài ra Bit Country cũng có thể đã đạt kỷ lục đấu giá cao nhất trên Kusama với 100 triệu USD đã locked và 25.600 staking holders.
Dự án illuvium
illuvium được biết đến là một trò chơi chiến đấu giả tưởng về thế giới mở đã được xây dựng trên cơ sở chuỗi khối Ethereum. Được biết đến và cũng được xem như là trò chơi AAA đầu tiên trên Ethereum, illuvium sẽ hướng đến cung cấp nguồn giải trí cho cả game thủ một cách bình thường và những người hâm mộ DeFi khó tính.
Điều này hiện đang được thực hiện thông qua một loạt những tính năng sẽ thu thập và giao dịch đa dạng. illuvium hứa hẹn tạo ra một “cuộc hành trình giúp bạn đi xuyên qua những phong cảnh rộng lớn và có thêm đa dạng trong các nhiệm vụ săn lùng và nhiệm vụ bắt giữ những sinh vật giống như các vị thần”.
Người chơi khi đã đi qua các cảnh quan illuvium sẽ chiến đấu với illuvials và nhiều người chơi khác. Đồng thời họ cũng sẽ có thể tham gia vào các nhiệm vụ, thử thách hàng ngày và cũng có thể tham gia vào cốt truyện chung. Trong suốt ngay những cuộc hành trình của mình, họ cũng sẽ thu thập các illuvium.
Không giống với hầu hết các trò chơi được hỗ trợ bởi Blockchain, Illuvium sẽ tạo ra một môi trường 3D hoàn toàn, với hơn 100 Illuvials cực kỳ độc đáo được nằm rải rác khắp tất cả các khu vực sẵn ở trong trò chơi. Mỗi Illuvial được thiết kế ra bởi một nhóm các nghệ sĩ chuyên nghiệp để đảm bảo rằng nó hấp dẫn như một trò chơi bán lẻ kinh phí lớn.
Trên đây chính là tổng quan thông tin về Metaverse là gì và các dự án Metaverse nổi bật đáng quan tâm hiện nay. Có thể nói tiềm năng to lớn của thị trường Metaverse vẫn còn là một câu hỏi, tuy nhiên với sự bùng nổ cực mạnh mẽ trong thời gian trở lại đây, các nhà đầu tư hoàn toàn có cơ sở tin tưởng vào hướng đi mới và đột phá này.